Жобаның сауалнамасы:
Инвестициялық жобаның мақсаты: бөдене өсіру.
Өнімділігі: жылына 250 000 жұмыртқа
Өнімі: бөдене тұқымдары
Жобаның құны:1,5 млн. тенге
Қайтару мерзімі: 1 жыл
Жобаның тұжырымдамасы
Ұсынылып отырған инвестициялық жобаны іске асыру арқылы бизнесті ұйымдастыру. Қазақстан нарығын бөдене тұқымдарымен қамтамасыз ету мақсатында жапон тұқымының бөденелерін өсіру.
Өнімнің сипаттамасы
Бөдене тұқымлары көптеген тағамдық қоспалары бойынша тауық етінен дәмді. Бес бөдене тұқымында, бір тауық етінің салмағы бойынша салыстырғанда калий 5 есе көп, 4,5 есе темір көп, 2,5 есе В1 және В2 витаминдері бар. Бөдене тұқымдарында А дәрумені, никотин қышқылы, жанартас, мыс, кобальт, және басқа да аминқышқылдары көп. Бөденелерде тұқымда ақуыздар басқа құстарға қарағанда көбірек болады. Мысалы тауық тұқымында 55,8% ақуыз, бөденеде – 60%.
Бөдене тұқымдары адамға қажетті концентрацияланған биологиялық жиынтық болып табылады, бұл нағыз денсаулық ампулалары болады. Әдебиетте бұрыңғы кездері бөдене тұқымдары мен еттері шығыс дәстүрле емдеуде қолданған деген мәліметтер бар. Осы себептен Жапония бұл құстарды үйде сақтап, селекциясын дамытты. Мысыр фараондарының уақытысында бөдене еттеріне емдік қасиеттерді қосаты. Жапонияда қазіргі кезде шикі бөдене тұқымдарын апельсин шырынымен араластырып астма ауруын емдеу үшін қолданады.
Бөдене тұқымдары тамақтанудың құнды өнімі болады, ол балалардың және үлкендердің кейбір ауру түрлерін емдеуде диетасына қосылады. Ол қандай да бір тұқымдарды жеуге болмайтын адамадардың өзінде аллергия туындатпайды.
Орталық Азияда бөдене үй жағдайында тұрса, сол үйге байлық пен ырыс алып келеді деп есептеледі. Сонымен қатар бөденелерді әдемі қауырсындары үшін де құрметтейді. Ежелде Курск губерниясында өлең айтатын үй бөденелерін ұстаған, олар курск бұлбұлдарынан төмен саналмаған.
Маркетинг жоспары және нарықты талдау
Бүгінгі таңда көптеген адамдар салауатты өмір салты туралы ойланып келеді, оның ажырамас бөлігі болып тамақтану рационын дұрыс таңдау табылады. Көптеген тамақ өнімдері тағам қасиеттерінің қажетті деңгейін бере алмайды. Осыған байланысты, әртүрлі тағамдық қоспалар, дәруменді және минералды кешендер және басқа да препараттар өте танымал.
Алайды, табиғи, өзінің тағамдық құндылықтарына бай өнім бар – ол бөдене тұқымдары мен еті, олар қажетті тағам заттарының деңгейін толтыруға және қалпында ұстауға қабілетті.
Көптеген тағамдық қасиеттеріне және осы тағам өнімдерінің қол жетімділігіне қарамастан, оларды Қазақстанда тарату және қолдану дамымаған. Мысалы, Жапонияда оқушылармен күнделікті бөдене тұқымдарын қолдануы мемлекеттік заңдардың қатарына қосылған.
Сарапшылардың айтуынша,, бөдене тұқымдарына деген сұраныс төрт есе асады. Жобада ет нарықтары, әмбебап дүкендер, кафе, мейрамханалар және басқа да тамақтану ұйымдары арқылы өнімді өткізу ұсынылып отыр.
Технологиялық процесс
Қазіргі кезде үй бөденелерінің түрлері өте көп.
Үй жағдайларында бөдене асыраушылар – келесі бөдене түрлерін асырағанды ұнатады; жапондық, мраморлы, ағылшын, қара және ақ, «фараон», эстондық, сонымен қатар осы тұқымдарды будандастыратын әртүрлі тұқымдар.
Әр түрлі түрдегі бөденелер бір бірінен мүсіні, дене салмағы, қауырсын түсі, тұқым беруі және т.б. бойынша ажыратылады.
Жапон бөденесі. Бұл тұқым Жапонияда шығарылған, негізі жабайы бөденелер болған. Жапон бөденелерінің денесі ұзартылған, қанаты және құйрығы қысқа. Үлкен бөденені ұрғашысынан алдыңғы жағынын бояуы бойынша ажыратуға болады. Еркектердің беті мен тамағы қоңыр, көкірегі – ашық қоңыр. Ұрғашылардың алдыңғы жағы ашығырақ, көкірегінде ұсақ алалары бар.
Еркектердің тірі салмағы 13 г. Ұрғашылардың салмағы 150 г дейін жетеді. Тұқымдарын 4-60 күнде баса бастайды, және бір жылда 300 ге жуық тұқым басып шығарады. Тұқымы үлкен емес 9-11 г. Тұқымдардың жетілуі 80-90%. Жапонд тұқымдарының басты кемшілігі, шыққаннан кейін балапандарын жеп қояды.
Қазіргі кезде жапон бөденесінде жиырма шақты мутанты тұқымдары бар. Олар қауырсынның түсін ажыратады. Осы жағдайды селекционерлер қолданып жаңа тұқымдары мен түрлерін шығарған.
Мәрмәрлі бөдене. Жапон бөденелерінің мутантты түрі. Құстардың түсі ашық сұр түсті суреті бар, мәрмәрге ұқсайды. Бұл бөденелерде тұқым бекітілген, сұр-қоңыр түсті шоқ тәрізді түске айналдырады. Ұрғашылар мен еркектер бірдей боялған.
Өнімділік қасиеттері бойынша мәрмәр бөденелері жұмыртқалы бағытқа жатады. Салмағы мен тұқым берушілігі бойынша жапондықтар секілді.
Ағылшындық ақ. Ақ мутация ағылшындық ақ бөденелерде кездеседі. Еркектің тірі салмағы 160 гр. Ұрғашысы 190 гр. Тұқым берушілігі 280 дана. Еркектерде бір немесе бірнеше қара дақтары басында және арқасында кездеседі. Өте перспективті тұқым болып саналады. Тұқыммен жабылады, ал еті тартымды тауарлы түрге енеді.
Бөденелерді ұстау шарттары. Орынға деген қажетті нәрселер: ол жақсы желденуі керек, таза ауа кіріп тұру керек, тұрақты температура 17-23 С, жарық түсті, басқа аңдардың болуын, қатты дауыстарды жою керек.
Бөденелерді өсірудің бір ерекшелігі – бұл ауданды көп алмайды. Аз ғана құс басы бар ұяшықты үйдің кез-келген бұрышында ұстауға болады. Ал 120 бөденеге арналған клетканың ауданы 480-600 см2 құрайды, бұл 1 м2 да аз. 10 квадратты метрде 720 бөденесі бар 6 клеткалы батарейді орнатуға болады.
Алайда осыншам құс басын ұстау үшін міндетті түрде желдеткіш орнату керек, бұл таза ауаның келуін қамтамасыз етеді
Бөденелердің зат алмасуы өте жоғары, құстар көп жылу бөледі, бұны жасамаса, бөлме ыстық болып кетеді де құстар мазасызданады. Ал қолдан жасалған желдеткіш таза ауаның кіруін қамтамсыз етеді
Күн суық кездегі бөденелердің тірі салмағының 1 кг желдеткіш 1,5 куб/сағ болу керек.
Күн жылы кездегі бөденелердің тірі салмағының 1 кг желдеткіш 5 куб/сағ болу керек.
Суық кездегі бөлмелердегі ауаның жылжу жылдамдығы:
- үлкен бөденелер үшін: үйлесімді - 0,3 м/с (+/- 0,2 м/с)
- балапан үшін: үйлесімді - 0,2 м/с (+/- 0,2 м/с)
Жылы кездегі бөлмелердегі ауаның жылжу жылдамдығы:
- үлкен бөденелер үшін: үйлесімді - 0,6 м/с (+/- 0,2 м/с)
- балапан үшін: үйлесімді - 0,4 м/с (+/- 0,2 м/с)
Бөденелер жарықты ұнатпайды
Күн саулесін жақсы қабылдайды. Алайда әйнек арқылы күн сәулесі қисайып келеді және бөденелерге кері әсер етеді.
Как таковой солнечный свет они воспринимают нормально. Но через стекло солнечный свет проходит уже искаженным и действует на перепелов раздражающе.
Бөденелерді бөлмелерде терезесіз де ұстауға болады, уақытша электр жарығы қосылады.
Әртүрлі жастағы құс пен әртүрлі белгіленудегі құс үшін жарықтанудың әртүрлі тәртібі тән.
Тұқым берушілер үшін жарық қатты болмау керек, тәулігіне 16-18 сағат.
10 м2 бөлмесі үшін 1 40 Вт жарық жеткілікті
Жарықты бақылау үшін тек жемді көргені жеткілікті.
Бөлменің өзінде бұлыңғыр жарық болу керек.
Бөлмелердің түрі мен құрылымын құстардың санына байланысты таңдау керек. Егер сізде 5 бөдене болса, оларды кішкене клеткаларда ұстауға болады.
100 және одан да көп бөденелерді арнайы клеткаларда ұстаған жөн.
Бұндай клеткаларды жиһаз дөңгелектеріне орнатқан өте ыңғайлы.
Оны жылжытып, астын жууға болады.
Батареяның ыңғайлы биіктігі 1 м 60 см.
Бұндай биіктікте клетканың 4 қабаты болу керек.
Төменгі қабат еденнен 40 см биік болады. Себебі,
Біріншіден – төменгі жағы құсқа суық және қызмет етуге қолайсыз.
Ұяшықтардың дайындалу материалы туралы әртүрлі пікірлер кездеседі.
Фанерадан жасалған жабық ұяшықтарды қолданады.
Тек тордан жасалған ұяшықтарды қолданатындар да бар.
Жобада екінші нұсқа қарастырылған
1. Бұл ұяшықтарды жуу оңай, қайнаған сумен жуып, парогенератормен өңдеу керек.
2. Екіншіден құсты артық жарықтан сақтап қалу үшін, суық кезде жылыны сақтайды, және дуалдары таза ұстау үшін жабық ұяшықтар қолданылады. Алайда ыстық кездерде жабық ұяшықтарда ыстық болуы мүмкін.
Осы кездерде қағаз перделерді ұяшықтың шеткі дуалдарына іледі, қажет болған кезде оларды алып тастауға болады.
Ұяшықтарды дайындау үшін 3 өлшемді ұяшықтары бар торды қолдануға болады.
Ұяшық көлемі 25 мм х 50 мм дуал үшін қолайлы, онда ұяшық орналасқан.
Үлкен тесік арқылы бөдене ұшып кете алады.
25 мм х 25 мм болатын ұяшықты қолдануға болады. Бірақ тамақтану орындарындағы тесікті алып тастау керек. Егер ірі тұқымды болса – құстар оны жылжытып тастайды.
Ұяшықтардың ұзындығы бөденелерге байланысты. Жұмыртқалы және етті тұқымдар үшін артыңғы дуалдың ұзындығы 17,5 см, алдыңғы дуалды 22,5 см. Еденнің еңісі 7-12% тұқымдарға тұқым қабылдауға оңай түсуге мүмкіндік береді. Ұяшықтағы еден үшін үйлесімді тор 12,5ммХ25мм болу керек. Бұндай ұяшық арқылы жұмыртқалардың жұмыртқа ұяшығына түсіп кететін еніс жасайды. Еден ұяшық тереңдігінен10-15 см ұзынырақ болу керек. Алдыңғы дуалмен қуыс арасында тесік болады. Шетінен жұмыртқалары еденге түспейтін шағын шектеу болу керек. Асханалық тұқымды алу үшін бір тауыққа 100-120 см2 қажет. Инкубациялық тұқымды алу үшін 120-150 см2. Етті тұқымдарда 150-170 см2 боладыү
Бір қуысқа арналған тамақтану фронты 3 см болу керек. Көбірек болғаны даа дұрыс. Себебі құс тамаққа оңай жету керек. Ұяшықтың алғашқы дуалын ішке қарай қайырған дұрыс. Құс үшін су берудің 3 түрі кездеседі. Бұл ваккумды, микроыдысты және нипелді. Ұяшыққа немесе үстіңгі қабатқа ыдыс орнатылады, су құбыры жеткізіліп ұяшықтар бойынша су жіберіледі.
Бір құсқа тәуліктік су шығыны -60 мл/тәулік. Ыдысқа қалтқы орнатып су құбырына қоса салуға болады. Сонда су автоматты түрде құйылады. Әрбір ұяшықтың астында тұқым жинағыш орнатылады. Бұл жерде оны дайындайтын материалды дұрыс таңдау керек. Біреулер линолеумнан жасайды, алайда ол жұмсақ әрі ауыр. Болады. Біз поликарбонатқа тоқтадық. Ең жіңішкесі – 4 мм бола береді. Өзі жеңіл және оны жуу қиын емес. Орнату алдында оның үстіне газет төсеуге болады сонда оны сирек жуып тұрады.
Бөденелердің жемі келесілерден тұрады: ақуызды, дәнді, дәруменді, минералды, гравий, су. Аталғандардың біреуінің жетіспеушілігі немесе тым көптігі қүұстың денсаулығына кері әсер етеді.
Бөденелерді тамақтандыру бойынша екі әдіс қолданылады.
1. Жемдердің нормаланған саны
2. Жемдердің жем салғыштарда үнемі болуы
Жұмыртқа берушілерді көп тамақтандырмаған дұрыс, тұқымды көбірек беру үшін олар аштықты сезініп тұру керек және жемді тәбетпен жеу керек. Бөдененің дұрыс өмір сүруі және жұмыртқа беруі үшін күніне 25-27 гр балансталған жем беру керек.
Айына 800 гр, ал жылына 9 кг жем жейді.
10 өнімді айда ол 250 тұқым береді. Қарапайым математикалық есеппен тұқымның құнын есептеуге болады.
Бөденелерді шектеусіз тамақтандыру тұқымның өзіндік-құнын жоғарылатады. Семірген құс нашар тұқымданады.
Бөденелерді тамақтандыру мөлшері, %
Құрамы
Күзгі-қысқы кезең
Тұқым жіберу кезеңі
Жүгері дәні
20
20
Арпа
20
10
Тары
20
15
Күнбағысты жом
10
15
Ұнтақталған бұршақ
10
5
Сұлу дәні
5
5
Бидай кебегі
5
10
Етті сүйекті ет
2
5
Балық еті
3
5
Шөп-шалам
5
10
Жемге деген қажеттілік кг жылына.
Аталуы
Өлшем бірлігі
Сан
Бағасы, тг/кг
Сома, тг
Жүгері дәні
кг.
864
150
129 600
Арпа
кг.
540
25
13 500
Тары
кг.
702
500
351 000
Күнбағысты жом
кг.
594
38
22 572
Ұнтақталған бұршақ
кг.
270
60
16 200
Сұлу дәні
кг.
216
120
25 920
Бидай кебегі
кг.
378
20
7 560
Етті сүйекті ет
кг.
184
50
9 180
Балық еті
кг.
194
130
25 272
Шөп-шалам
кг.
378
100
37 800
Барлығы:
4 320
638 604
Тікелей шығындар:
Жүгері дәні 864 кг 150 тенге = 129 600 тг
Арпа 540 кг 25 тенге = 13 500 тг
Тары 702 кг 500 тенге = 351 000 тг
Күнбағыс жомы 594 кг 38 тенге = 22 272 тг
Ұнтақталған бұршақ 270 кг 60 тенге = 16 200 тг
Сұлу дәні 216 кг 120 тенге = 25 920 тг
Бидай кебегі 378 кг 20 тенге = 7 560 тг
Сүйек еті 184 кг 50 тенге = 9 180 тг
Балық еті 194 кг 130 тенге = 25 272 тг
Шөп-шалам 378 кг 100 тг = 37 800 тг
2 айлық жапон тұқымдас бөденелерді сатып алу 1000 гол 800 тенге = 800 000 тг.
Барлығы: 1 438 604 тенге
Барлық шығындар:
Бөдене және деп – 1 438 604 тенге
Сумен қамтамасыз ету 36,5 куб/м – 1 000 тенге
Ұяшық дайындау – 100 000 тенге
Электрэнергиясы 3 кВт тәулікке – 18 615 тенге
Барлығы: 1 558 219 тенге
1 тұқымның өзіндік құны = 1 558 219 тенге/250 000 яиц = 6,2 тенге
Сату бағасы = 13 тенге
Таза пайда = 13 тенге – 6,2 тенге = 6,8 тенге
Барлық таза пайда: 250 000 жұмыртқа*6,8 тенге = 1 700 000 тенге
Барлығы: 1 700 000 тенге.
Жобаны іске асыратын инвестициялық жобалар
Жоба бойынша жалпы инвестициялық шығындар
Шығындардың аталуы
Шығындар, тг.
Бөдене сатып алу
800 000
Жемдер
638 604
Сумен қамтамасыз ету
1 000
Ұяшықтарды дайында
100 000
Электроэнергисы
18 615
Барлығы
1 558 219
Құс шаруашылығына қажетті алғашқы инвестициялар: бөденелер басын, жемдерді сатып алу, сумен қамтамасыз ету, ұяшықтар дайындау, электр қуаты 1 558 219 тенге.
Қаржылық жоспар
Статьяның аталуы
Жылына барлығы
Табыс
3 250 000
Өндірістік шығындар, шикізат және материалдар
1 438 604
Жалпы пайда
1 811 396
Операциялық шығындар
164 063
Ұяшықтар жасау
100 000
Сумен қамтамасыз ету
1 000
Электрэнергиясы
18 615
Әлеуметтік салық және аударымдар
44 448
Операциялық табыс
1 647 333
Ұжымдық қосымша құн салығы
97 500
Таза пайда
1 549 833
Қызметтерді іске асырудан табыс. 1 тұқымның бөлшек бағасы 13 тенге. 100% сатылып кездегі максималды табыс: 250 000 шт. х 13 тенге = 3,25 млн. тенге жылына.
1 бөдененің жылдық жұмыртқасы
250
Бөденелер саны
1 000
Барлығы тұқым
250 000
1 тұқым бағасы
13
Табыс, тенге
3 250 000
Шикізат және материалдар. Тікелей шығын ретінде бөденелер мен жемдер қарастырылады. 250 000 жұмыртқаға жүгері жемі, тары, арпа, күлу дәні, күнбағыс жомы және т.б. қажет.
Жобаны ұсынушы өзі үшін екі айлық есепті көрсеткіш көлемінде және әрбір жұмысшы үшін бір айлық есепті көрсеткіш көлемінде әлеуметтік салық төлейді (1 852 тенге АЕК * 2 * 12 ай. + 1 852 тенге АЕК * 2 жұмыскер * 12 ай. =44448 тенге).
Әлеуметтік аударымдар еңбек ақы қорынан міндетті зейнетақы аударыдарын алып тастағанда 3% тең – 97,5 мың тг. (3,25 млн. тенге * 3%).).
Жобаны қаржыландыру және мемлекеттік қолдау шаралары
Егер сіздің жеке қорларының болмаған жағдайда, алайда осы істі ашуға деген ынтаңыз болса, қосымша капиталды тартудың бірнеше әдісі бар. Қаржыландыру түрлері:
ЕДБ арқылы несиелендіру. Қаржылық есептер 3 жылда төленетін, жарты жылғамерзімін ұзартып, ары қарай ай сайынғы төлемдермен, 14% пайыз қойылымы бойынша есептелген.
«Жұмысбастылық-2020 бағдарламасын» іске асыру бойынша несиелендіру. Бағдарлама ауылдық жерлердегі тұрғындардың жеке бизнесін ұйымдасты